หน้าผา
บารมี เต็มบุญเกียรติ เรื่องและภาพ
หน้าผาในสายตามนุษย์อาจเป็นเพียงพื้นที่เปิดโล่งบนยอดเขาที่ทำให้เราได้มองออกไปเห็นวิวกว้าง ๆ ลมเย็น อากาศสดชื่น บนจุดนี้ไร้แมกไม้มาบดบัง สำหรับผม หน้าผาที่งดงามที่สุดในความทรงจำคือหน้าผาหินปูนที่คมหินชี้ขึ้นท้าทายแดดลมของดอยเชียงดาว นอกจากสภาพความงดงามที่สวยงามและมีเสน่ห์แล้ว ในขุนเขายอดหินปูนที่สูงที่สุดในประเทศยังเป็นถิ่นอาศัยของกวางผา และเป็นบ้านของพืชหายากและพืชถิ่นเดียวอีกหลายชนิดที่ไม่พบที่อื่นใดในโลก
ความสำคัญนี้เองที่ทำให้ถูกยกระดับจากองค์การยูเนสโก ประกาศให้พื้นที่ดอยเชียงดาวเป็นพื้นที่สงวนชีวมณฑล ลำดับที่ 5 ตอกย้ำให้เห็นถึงความสำคัญของความอุดมสมบูรณ์และหลากหลายทางชีวภาพที่เป็นที่ยอมรับในระดับสากล ถึงแม้นักท่องเที่ยวที่ได้ไปยืนบนยอดเขาจะไม่รู้จักความพิเศษของพืชพรรณ นก และสัตว์ป่า เพียงมองความยิ่งใหญ่ของขุนเขาแล้ว ก็รู้สึกได้ว่าเราเป็นเพียงสิ่งประกอบเล็ก ๆ ในโลกนี้
หน้าผาเป็นอีกหนึ่งถิ่นอาศัยที่สำคัญของกวางผา สัตว์ป่าสงวนที่พบกระจายพันธุ์อยู่ในภาคเหนือตอนบนของประเทศ พบในหลายพื้นที่อนุรักษ์อย่างยอดดอยอินทนนท์ ยอดดอยม่อนจอง ดอยมือกะโด่ แต่กวางผาที่พบที่เชียงดาวมีจำนวนมากที่สุด อีกทั้งหน้าผาที่มีอยู่มากและเปิดโล่งก็ทำให้นักแรมทางได้มีโอกาสเห็นความน่ารักของพวกมัน
จากการเฝ้าติดตามบันทึกภาพกวางผามานับสิบปี กวางผาที่นี่มีความใกล้ชิดกับมนุษย์มาก พวกมันขึ้นไปยืนอยู่เคียงป้ายสูงสุดของยอดดอยเชียงดาวเช่นเดียวกับที่เราไปยืน พวกมันหลบนอนพักผ่อนอยู่ใกล้ ๆ กับเราที่หน้าผาของยอดดอยเชียงดาว ในยามค่ำคืนเรามักได้ยินเสียงร้องของพวกมัน กวางผาหากินได้ในช่วงกลางคืนไปจนถึงช่วงเช้า กลางวันออกมาหากินก่อนจะพักผ่อนตามหน้าผา ชอบยืนผิงแดด กวางผาใช้ชีวิตได้ในพื้นที่หน้าผาที่ลาดชันสูง เป็นการลดการแก่งแย่งการใช้พื้นที่กับสัตว์ชนิดอื่น ๆ บนยอดเชียงดาวมีเพียงลิงวอกภูเขาและเลียงผาที่ใช้หน้าผาเดียวกันเป็นส่วนหนึ่งของถิ่นอาศัย
ในหลายครั้งเราจะพบกวางผายืนอยู่ตรงที่เดิม ปัจจัยพื้นฐานในการดำรงชีวิตมีเพียงแค่กิน อยู่ สืบพันธุ์ มันคงไม่มีอรรถรสในการนั่งมองดูหมอกไหลคลอยอดไม้แบบมนุษย์ แต่การตระเวนไปตามยอดเขาก็เพียงเพื่อหาอาหารและหลบนอน พวกมันทำหน้าที่กระจายเมล็ดพันธุ์พืชหลายชนิดที่เป็นพืชถิ่นเดียวอย่างไม่รู้ตัว ใช้ชีวิตเสรีไปตามหน้าผาต่าง ๆ หน้าผาสูงชันหลายแห่งยังไม่มีมนุษย์ไปถึง ผมนั่งมองดูหน้าผาที่ว่างเปล่าเผื่อจะมีชีวิตที่งดงามบนหน้าผาผ่านเข้ามา
#โลกละมุน #กวางผา #เชียงดาว #เชียงใหม่ #อสท
